- 17 февруари 2012
- 5,085
- 7,019
- 1,683
Скулптурата на раната ренесанса
Ренесансната скулптура во Фиренца се јавува во специфични историски и општествено-економски услови, кои накусо можат да се претстават во следниот редослед:
- На преодот од XIV во XV век, главниот град на Тоскана, Фиренца, се наоѓа пред непосредна опасност да биде покорен од Милано, како и другите градови во северна Италија пред него.
- Фиренца се брани на воен, дипломатски и културен фронт за да ја спаси Тоскана од поробување.
- Фиренца станува политички и културен центар со слична улога каква што беше улогата на Атина во времето на Персиските војни.
- Сигурни дека ќе успеат во своите настојувања, фирентинците започнуваат голема битка за довршување на значајните уметнички потфати што се започнати еден век порано, во времето на Џото, а тоа се:
* бронзените врати на баптистериумот
* украсувањето на катедралата со скулптури и
* градењето на куполата од катедралата
Тоа значи дека:
- фирентинците сметаат дека ликовните уметности се важен предуслов за подигање на народниот дух во борбата против освојувачот и дека
- уметникот е признат како мислител, а уметничкото дело како доказ за неговиот творечки дух.
Првата половина на XV век претставува херојска доба на раната ренесанса, чиј почеток е означен преку скулпториските реализации. Скулпторите добиваат можност први да одговорат на повикот на "Нова Атина", преку конкурсот за вратите на баптистериумот.
Постепеното ослободување на готската традиција се одвива со помош на инспирацијата од класичната скулптура, што е започната еден век порано од Никола Пизано.
Никола Пизано (твори 1258/78) е прв значаен уметник од познатото скулпторско семејство од Тоскана. Негово најзначајно дело е крстилницата во Пиза со релјефи на тема од Новиот завет. По своите уметнички својства преставува предвесник на раноренесансната скулптура во Тоскана.
Џовани Пизано го продолжува делото на својот татко Никола. Натуралистичките детали на неговите скулпутри го заменуваат крутиот формализам, што е присутен во делата на неговиот татко. Тоа особено е видливо на скулптурите изработени за фасадата на катедралата во Сиена.
Ренесансната скулптура во Фиренца се јавува во специфични историски и општествено-економски услови, кои накусо можат да се претстават во следниот редослед:
- На преодот од XIV во XV век, главниот град на Тоскана, Фиренца, се наоѓа пред непосредна опасност да биде покорен од Милано, како и другите градови во северна Италија пред него.
- Фиренца се брани на воен, дипломатски и културен фронт за да ја спаси Тоскана од поробување.
- Фиренца станува политички и културен центар со слична улога каква што беше улогата на Атина во времето на Персиските војни.
- Сигурни дека ќе успеат во своите настојувања, фирентинците започнуваат голема битка за довршување на значајните уметнички потфати што се започнати еден век порано, во времето на Џото, а тоа се:
* бронзените врати на баптистериумот
* украсувањето на катедралата со скулптури и
* градењето на куполата од катедралата
Тоа значи дека:
- фирентинците сметаат дека ликовните уметности се важен предуслов за подигање на народниот дух во борбата против освојувачот и дека
- уметникот е признат како мислител, а уметничкото дело како доказ за неговиот творечки дух.
Првата половина на XV век претставува херојска доба на раната ренесанса, чиј почеток е означен преку скулпториските реализации. Скулпторите добиваат можност први да одговорат на повикот на "Нова Атина", преку конкурсот за вратите на баптистериумот.
Постепеното ослободување на готската традиција се одвива со помош на инспирацијата од класичната скулптура, што е започната еден век порано од Никола Пизано.
Никола Пизано (твори 1258/78) е прв значаен уметник од познатото скулпторско семејство од Тоскана. Негово најзначајно дело е крстилницата во Пиза со релјефи на тема од Новиот завет. По своите уметнички својства преставува предвесник на раноренесансната скулптура во Тоскана.
Џовани Пизано го продолжува делото на својот татко Никола. Натуралистичките детали на неговите скулпутри го заменуваат крутиот формализам, што е присутен во делата на неговиот татко. Тоа особено е видливо на скулптурите изработени за фасадата на катедралата во Сиена.
Андреа Пизано (1920-1348) ги изработува крилата на јужната врата на крстилницата во Фиренца со релјефи на тема од Новиот завет. На нив се уште е присутен средновековниот готски пристап во уметноста, но сепак тие ќе претставуваат поттик за реализација на останатите врати на крстилницата од страна на првиот раноренесансен скулптор Лоренцо Гиберти.
Нани ди Банко (околу 1390-1421) е значаен творец за почетоците на раноренесансната уметност во Фиренца. Тој постепено се ослободува од ограничениот средновековен класицизам, што најмногу е видливо на неговата композиција во мермер Четирите светци сместени во ниша на црквата Орсанмикеле во Фиренца. Под силен впечаток на античкиот реализам и на готскиот измачен израз, тој успева нив да ги обедини достигнувајќи го новиот уметнички израз на ренесансниот хуманизам.