Сексуално преносливи болести, симптоми,последици и лекување:
ХПВ - Хуман папилома вирус
Терминот ХПВ се однесува на група вируси т.н. папилома вируси. Досега се идентификувани околу 100 различни типови на ХПВ вируси, а околу 30 од нив се пренесуваат со сексуален однос. Овие вируси се напрекуваат папилома вируси, бидејќи одреден број од нив предизвикуваат брадавици по телото на човекот или медицински наречени папиломи. Хуман папилома вирусите (ХПВ) предизвикуваат инфекција која ги зафаќа кожата и слузниците по телото.
Оние типови кои се пренесуваат преку гениталиите се нарекуваат генитални ХПВ, а болестите кои ги предизвикуваат спаѓаат во сексуално преносливи болести.
Дури 50 % од сексуално активните лица ќе развијат инфекција со ХПВ во одреден момент од својот живот.
ХПВ се разликува од гениталниот херпес, кој исто така претставува вирус што се пренесува со сексуален однос (сексуално пренослива болест). Сепак, гениталниот херпес предизвикува појава на мали меурчиња или ситни ранички на гениталната слузокожа, додека ХПВ предизвикува појава на израстоци наречени брадавици, медицински познати како condylomata acuminatum.
Одредени типови на ХПВ можат меѓутоа да предизвикаат појава на цервикална дисплазија- променета слузница на вратот на матката со потенцијал да се трансформира во вистински рак на грлото на матката. Во обата случаи, жената може воопшто да не осеќа никакви тегоби. Не постои лек за ниту една од овие болести, но во најголем број од случаите на инфекција со ХПВ, имуниот систем на организмот успешно се бори со вирусот и на крај успева целосно да го отсрани вирусот од себе. За разлика од ХПВ, гениталниот херпес вирус има тенденција да се скрие и долго да мирува во организмот (најчесто во нервните клетки) и чека погоден момент кога повторно ќе се активира.
Инфекцијата со HPV вирусот се смета како главен фактор на ризик за развој на карцином на грлото на матката.
HPV е изолиран во 99.7% од сите цервикални карциноми. Се смета дека овој вирус трансформирајќи ги клеточните протеини кои се енкодирани со вирусните гени Е6 и Е7 можат да ги блокираат продуктите на тумор-супресорните гени p53 i pRb во клетката и на тој начин да доведат до нејзина неконтролирана, абнормална делба.
HPV се класифицира во група на високоризични генотипови (HPV 16, 18, 31 i 45) и група на нискоризични генотипови (HPV 6 i 11).
HPV 16 предизвикува околу 50%, а HPV 16 и 18, околу 70% од сите цервикални карциноми. Помеѓу 18 и 24 годишна возраст, со високоризичните HPV типови се инфицирани 8-12% од жените, а по 35 годишна возрат, 2-5%.
HPV инфекцијата на цервиксот на матката, која се пренесува по сексуален пат, најчесто е во субклиничка форма, и е присутна кај 7-17% од женската популација. Оваа инфекција има улога на промотор во канцерогенезата.
Од инфекцијата со HPV вурсот до развој на карцином на грлото на матката може да поминат 7 до 10 години, што остава доволно време за превенција. Превенцијата се спроведува со:
Како се пренесува ХПВ инфекцијата?
ХПВ се пренесува со директен контакт од кожа на кожа со инфицирано лице. Преносот обично се врши при вагинален, орален или анален секс. Пренесување на инфекцијата може да се случи дури и кога инфицираното лице нема брадавици или било какви други симптоми.
Мора да се истакне дека употребата на презервативите не значи и сигурна заштита од ХПВ инфекцијата. Можно е таа да се пренесе и од присутниот вирус на кожата околу гениталните органи. Вирусот може да го има на кожата на скротумот и кожата на бедрата кај инфицираното лице.
Спермицидните пени, кремови, желеа кои имаат дејство против сперматозоидите и со тоа спречуваат несакана бременост, не се ефикасни во спречување на ХПВ инфекција. Напротив тие можат да предизвикаат ситни микроскопски ранички на слузницата на гениталиите, со што се олеснува контактот со ХПВ вирусот.
Се уште не е сосема потврдено дали инфекцијата може да се пренесе преку предмети како крпи, долна облека или друг личен прибор.
Фактори на ризик за развој на ХПВ инфекција се:
ХПВ - Хуман папилома вирус
Терминот ХПВ се однесува на група вируси т.н. папилома вируси. Досега се идентификувани околу 100 различни типови на ХПВ вируси, а околу 30 од нив се пренесуваат со сексуален однос. Овие вируси се напрекуваат папилома вируси, бидејќи одреден број од нив предизвикуваат брадавици по телото на човекот или медицински наречени папиломи. Хуман папилома вирусите (ХПВ) предизвикуваат инфекција која ги зафаќа кожата и слузниците по телото.
Оние типови кои се пренесуваат преку гениталиите се нарекуваат генитални ХПВ, а болестите кои ги предизвикуваат спаѓаат во сексуално преносливи болести.
Дури 50 % од сексуално активните лица ќе развијат инфекција со ХПВ во одреден момент од својот живот.
ХПВ се разликува од гениталниот херпес, кој исто така претставува вирус што се пренесува со сексуален однос (сексуално пренослива болест). Сепак, гениталниот херпес предизвикува појава на мали меурчиња или ситни ранички на гениталната слузокожа, додека ХПВ предизвикува појава на израстоци наречени брадавици, медицински познати како condylomata acuminatum.
Одредени типови на ХПВ можат меѓутоа да предизвикаат појава на цервикална дисплазија- променета слузница на вратот на матката со потенцијал да се трансформира во вистински рак на грлото на матката. Во обата случаи, жената може воопшто да не осеќа никакви тегоби. Не постои лек за ниту една од овие болести, но во најголем број од случаите на инфекција со ХПВ, имуниот систем на организмот успешно се бори со вирусот и на крај успева целосно да го отсрани вирусот од себе. За разлика од ХПВ, гениталниот херпес вирус има тенденција да се скрие и долго да мирува во организмот (најчесто во нервните клетки) и чека погоден момент кога повторно ќе се активира.
Инфекцијата со HPV вирусот се смета како главен фактор на ризик за развој на карцином на грлото на матката.
HPV е изолиран во 99.7% од сите цервикални карциноми. Се смета дека овој вирус трансформирајќи ги клеточните протеини кои се енкодирани со вирусните гени Е6 и Е7 можат да ги блокираат продуктите на тумор-супресорните гени p53 i pRb во клетката и на тој начин да доведат до нејзина неконтролирана, абнормална делба.
HPV се класифицира во група на високоризични генотипови (HPV 16, 18, 31 i 45) и група на нискоризични генотипови (HPV 6 i 11).
HPV 16 предизвикува околу 50%, а HPV 16 и 18, околу 70% од сите цервикални карциноми. Помеѓу 18 и 24 годишна возраст, со високоризичните HPV типови се инфицирани 8-12% од жените, а по 35 годишна возрат, 2-5%.
HPV инфекцијата на цервиксот на матката, која се пренесува по сексуален пат, најчесто е во субклиничка форма, и е присутна кај 7-17% од женската популација. Оваа инфекција има улога на промотор во канцерогенезата.
Од инфекцијата со HPV вурсот до развој на карцином на грлото на матката може да поминат 7 до 10 години, што остава доволно време за превенција. Превенцијата се спроведува со:
- ПАПА тест: секои 3 години, доколку е наодот уреден,
- Тестови за идентификација на ХПВ, ако ПАПА тестот уреден,
- Колпоскопија, ако е наодот од ПАПA тестот нејасен.
Како се пренесува ХПВ инфекцијата?
ХПВ се пренесува со директен контакт од кожа на кожа со инфицирано лице. Преносот обично се врши при вагинален, орален или анален секс. Пренесување на инфекцијата може да се случи дури и кога инфицираното лице нема брадавици или било какви други симптоми.
Мора да се истакне дека употребата на презервативите не значи и сигурна заштита од ХПВ инфекцијата. Можно е таа да се пренесе и од присутниот вирус на кожата околу гениталните органи. Вирусот може да го има на кожата на скротумот и кожата на бедрата кај инфицираното лице.
Спермицидните пени, кремови, желеа кои имаат дејство против сперматозоидите и со тоа спречуваат несакана бременост, не се ефикасни во спречување на ХПВ инфекција. Напротив тие можат да предизвикаат ситни микроскопски ранички на слузницата на гениталиите, со што се олеснува контактот со ХПВ вирусот.
Се уште не е сосема потврдено дали инфекцијата може да се пренесе преку предмети како крпи, долна облека или друг личен прибор.
Фактори на ризик за развој на ХПВ инфекција се:
- Повеќе сексуални партнери. Утврдено е да лицата кои почесто ги менуваат своите сексуални партнери имаат значително поголем ризик да бидат заразени со ХПВ. Лица кои имаат еден сексуален партнер имаат многу помал ризик од инфекција со ХПВ вирус.
- Сексуални односи со високо ризичени партнери. Оние лица кои имаат сексуални односи со лица кои често ги менуваат своите сексуални партнери или кои се заразени со ХПВ вирусот, имаат поголем ризик да се заразат со ХПВ вирусот. Во тие случаи обавезно се препорачува користење на презервативи при сексуалниот однос, иако и тие не даваат целосна заштита од инфекцијата.
- Пушење. Утврдено е дека пушачите имаат поголем ризик да се заразат од ХПВ вирусот. Исто така, пушењето е важен фактор на ризик за развој на преканцерозните лезии на грлото на матката, како и за развој на карциномот на грлото на матката. Инциденцата на цервикалниот карцином е повисока кај жените кои пушат. Тие имаат релативен ризик за заболување од 3.0.
- Намален имунитет. Лицата со намален имунитет, како оние со СИДА или некои други нарушувања, имаат зголемен ризик да се инфицираат со ХПВ. Исто така кај нив инфекцијата е побурна и може да даде поизразени симптоми и знаци.