Велат дека далеку полошо од тоа да згрешиш е да не ја признаеш грешката и уште пострашно, да не научиш ништо од неа. Бидејќи во политиката зборот „грешка“ се смета за еднаков по значење на зборот „пораз“, многу порази биле префарбани во победи, и поради тоа, од нив таквите „победници“ не успеале да ги извлечат вистинските поуки. Еве неколку примери низ историјата за такви лажни победи:
1. Триста мртви Спартанци, ама ни една жива поука: благодарение на тоа што старите Грци биле ептен посветени на запишувањето и глорифицирањето на нивната историја, како најславна битка од типот на „победнички порази“ е секако битката кај Термопилите (линкот е до документарец на јутјуб), во која како што сите знаеме 300 храбри Спартанци застанале сами самцати да се борат против барем еден милион Персијци и сите до еден загинале откако неколку денови не им дозволувале на дивите азијатски орди да се пробијат низ теснецот што го бранеле хероите на Грција, и со тоа им дале доволно време на сите други Грци да се мобилизираат и да ја одбранат не само древната Елада ами воедно и западната цивилизација.
Вака барем вели мејнстрим-толкувањето за битката, кое ги има сите елементи на прекрасен мит: мал број храбри луѓе што херојски се жртвуваат за да спасат нешто многу поважно од нивните животи. Ама мејнстрим-толкувањето, како и обично, ја промашува главната работа.
Настрана што не биле само 300 Спартанци бранители (имало барем уште илјада други борци од другите грчки полиси што исто така храбро загинале) и настрана што таа битка не биле пресудна за победата врз Персијците (нешто подоцна, била уништена персиската флота од страна на грчката морнарица и со тоа им била прекината линијата на снабдување на Персијците, па морале да се повлечат).
Главната поука од оваа битка никој не ја извлекол!
А токму тоа ќе биде причината за поразите на две големи и значајни држави во подоцнежната историја на човештвото. Прво, падот на Самуиловата држава започнал по поразот на самуиловата армија во битката кај Беласица. Која се случила речиси идентично како битката кај Термопилите.
Имено, дознавајќи дека византиската војска навлегува кон Македонија низ една тесна долина, Самуил ја заградил таа долина со импровизиран ѕид и така сметал дека ќе ги спречи напаѓачите да пробијат понатаму. Но, исто како Персијците што по совет на еден предавник ги заобиколиле бранителите на Термопилите и ги удриле одзади, така и Византијците нашле заобиколен пат и откако се појавиле зад грбот на чуварите на ѕидот на Самуил, битката била изгубена.
Во нешто помодерни времиња, Французите меѓу двете светски војни вложиле многу пари за да изградат долга одбранбена линија на границата им со Германија, со голем број на тврдини, ровови, тунели и артилериски и митралески гнезда, како и мински полиња и бришан простор преку кој ниту еден Германец не ќе можел да мине без да биде изрешетан, и француските стратези си умислиле дека така проблемот за одбрана од германската инвазија е решен.
Но кога почнала Втората светска војна, Германците само ја заобиколиле таа непробојна линија и – исто како што Персијците ги зафркнале Спартанците, и исто како што Византијците ги победиле кај Беласица самоуиловите војници – така и нацистите ги поразиле на тој начин Французите, удирајќи ги фактички прво од страна а потоа во грбот.
И затоа, има смисла мислата: загинале триста Спартанци, ама ниту една единствена поука не преживеала од начинот на кој тие ја загубиле таа битка. И наместо тоа да се има предвид секогаш, само се глорифицира нивната сосема залудна и непотребна жртва. Исто како што ние денеска го славиме цар Самуил, човекот кој бил толку „генијален“ што не сфаќал дека не му вреди ништо ѕидот на падините на планината Беласица ако Византијците можат околу Беласица да завртат едно полукрукче и да ги нападнат неговите позиции одзади.
Патем, ако се погледне и битката што Самуил ја изгубил претходно кај реката Сперхејос, се забележува една јасна тенденција кај овој средновековен владетел редовно да ги потценува способноста на неговите непријатели да наоѓаат друг пат за доаѓање до него. Во наведениот пример, тој застанувајќи пред надојдената река, и гледајќи ги Византијците залогорени на другиот брег, го поставил својот камп баш спроти нив, сметајќи дека нема да можат да ја преминат реката и да го нападнат. Но, тие ја преминале и го нападнале и тој едвај спасил жива глава. Неколку години подоцна, пак не можел Самуил да замисли дека Византијците ќе најдат друг пат околу неговата непробојна барикада и затоа пак бил поразен.
Ако Самуил не можел да учи од старогрчката историја (немал пристап до тие книги?) зошто од својата сопствена грешка кај Сперхејос не можел да научи па пак ја повторил истата глупава стратегија кај Беласица?
1. Триста мртви Спартанци, ама ни една жива поука: благодарение на тоа што старите Грци биле ептен посветени на запишувањето и глорифицирањето на нивната историја, како најславна битка од типот на „победнички порази“ е секако битката кај Термопилите (линкот е до документарец на јутјуб), во која како што сите знаеме 300 храбри Спартанци застанале сами самцати да се борат против барем еден милион Персијци и сите до еден загинале откако неколку денови не им дозволувале на дивите азијатски орди да се пробијат низ теснецот што го бранеле хероите на Грција, и со тоа им дале доволно време на сите други Грци да се мобилизираат и да ја одбранат не само древната Елада ами воедно и западната цивилизација.
Вака барем вели мејнстрим-толкувањето за битката, кое ги има сите елементи на прекрасен мит: мал број храбри луѓе што херојски се жртвуваат за да спасат нешто многу поважно од нивните животи. Ама мејнстрим-толкувањето, како и обично, ја промашува главната работа.
Настрана што не биле само 300 Спартанци бранители (имало барем уште илјада други борци од другите грчки полиси што исто така храбро загинале) и настрана што таа битка не биле пресудна за победата врз Персијците (нешто подоцна, била уништена персиската флота од страна на грчката морнарица и со тоа им била прекината линијата на снабдување на Персијците, па морале да се повлечат).
Главната поука од оваа битка никој не ја извлекол!
А токму тоа ќе биде причината за поразите на две големи и значајни држави во подоцнежната историја на човештвото. Прво, падот на Самуиловата држава започнал по поразот на самуиловата армија во битката кај Беласица. Која се случила речиси идентично како битката кај Термопилите.
Имено, дознавајќи дека византиската војска навлегува кон Македонија низ една тесна долина, Самуил ја заградил таа долина со импровизиран ѕид и така сметал дека ќе ги спречи напаѓачите да пробијат понатаму. Но, исто како Персијците што по совет на еден предавник ги заобиколиле бранителите на Термопилите и ги удриле одзади, така и Византијците нашле заобиколен пат и откако се појавиле зад грбот на чуварите на ѕидот на Самуил, битката била изгубена.
Во нешто помодерни времиња, Французите меѓу двете светски војни вложиле многу пари за да изградат долга одбранбена линија на границата им со Германија, со голем број на тврдини, ровови, тунели и артилериски и митралески гнезда, како и мински полиња и бришан простор преку кој ниту еден Германец не ќе можел да мине без да биде изрешетан, и француските стратези си умислиле дека така проблемот за одбрана од германската инвазија е решен.
Но кога почнала Втората светска војна, Германците само ја заобиколиле таа непробојна линија и – исто како што Персијците ги зафркнале Спартанците, и исто како што Византијците ги победиле кај Беласица самоуиловите војници – така и нацистите ги поразиле на тој начин Французите, удирајќи ги фактички прво од страна а потоа во грбот.
И затоа, има смисла мислата: загинале триста Спартанци, ама ниту една единствена поука не преживеала од начинот на кој тие ја загубиле таа битка. И наместо тоа да се има предвид секогаш, само се глорифицира нивната сосема залудна и непотребна жртва. Исто како што ние денеска го славиме цар Самуил, човекот кој бил толку „генијален“ што не сфаќал дека не му вреди ништо ѕидот на падините на планината Беласица ако Византијците можат околу Беласица да завртат едно полукрукче и да ги нападнат неговите позиции одзади.
Патем, ако се погледне и битката што Самуил ја изгубил претходно кај реката Сперхејос, се забележува една јасна тенденција кај овој средновековен владетел редовно да ги потценува способноста на неговите непријатели да наоѓаат друг пат за доаѓање до него. Во наведениот пример, тој застанувајќи пред надојдената река, и гледајќи ги Византијците залогорени на другиот брег, го поставил својот камп баш спроти нив, сметајќи дека нема да можат да ја преминат реката и да го нападнат. Но, тие ја преминале и го нападнале и тој едвај спасил жива глава. Неколку години подоцна, пак не можел Самуил да замисли дека Византијците ќе најдат друг пат околу неговата непробојна барикада и затоа пак бил поразен.
Ако Самуил не можел да учи од старогрчката историја (немал пристап до тие книги?) зошто од својата сопствена грешка кај Сперхејос не можел да научи па пак ја повторил истата глупава стратегија кај Беласица?